Populatie

Om de populatie van het DWH AM&SB, en de evolutie ervan, te kunnen kaderen is het nuttig om de procedure die wordt toegepast om deze populatie samen te stellen toe te lichten. Er wordt hierbij een onderscheid gemaakt tussen de periode 1997-2002, de periode 2003-2009 en de periode vanaf 2010.

Periode 1997-2002

Het DWH AM&SB is voor de periode 1997-2002 opgebouwd uit bestanden die door zes socialezekerheidsinstellingen (RIZIV, RSVZ, RKW, RSZPPO, RSZ en RVA) worden geleverd. Sommige van deze instellingen bestaan niet meer. Deze bestanden bevatten de personen die in de loop van het kwartaal gekend zijn bij één of meerdere van de deelnemende socialezekerheidsinstellingen. Deze personen worden gebundeld in een inputlijst die wordt geleverd aan de Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (AD Statistiek, het voormalige NIS, het huidige STATBEL). De AD Statistiek levert uit het Rijksregister voor de personen die geregistreerd zijn op de inputlijst en voor de personen die op 1 januari van het jaar erop gedomicilieerd zijn op hetzelfde adres (= gezinsleden) maar niet gekend zijn bij een van de zes socialezekerheidsinstellingen, de persoonskenmerken aan het DWH AM&SB. De AD Statistiek levert enkel gegevens over personen die in België wonen. Voor personen die voorkomen in het wachtregister worden geen data meegegeven. Het wachtregister bevat asielzoekers en personen uit de Europese Economische Ruimte die een residentie hebben aangegeven in België en die de woonstcontrole afwachten.

Voor de personen die gekend zijn bij een van de zes betrokken instellingen van de sociale zekerheid maar niet ingeschreven zijn in een Belgische gemeente, wordt informatie opgevraagd uit het KSZ-register (bis-, ter- of radregister). Van deze personen echter kunnen de gezinsleden niet worden bepaald. Het bisregister bevat die personen die bij de Belgische socialezekerheidsinstellingen gekend zijn, maar niet ingeschreven zijn in het Rijksregister. Het terregister bevat de personen voor wie cruciale gegevens ontbreken. Er worden momenteel geen nieuwe ter-nummers meer gecreëerd. Het radregister tenslotte bevat de personen die geradieerd zijn uit het Rijksregister en overgeheveld werden naar het KSZ-register.
De samenvoeging van de bestanden afkomstig uit het Rijksregister en het KSZ-register vormt de populatie van de personen die gekend zijn binnen het DWH AM&SB. Enerzijds bevat deze populatie de personen die gekend zijn bij een van de zes deelnemende instellingen van sociale zekerheid, anderzijds bevat ze ook de gezinsleden van deze personen (met uitzondering van de personen die gekend zijn in het KSZ-register) waarvan enkel de persoonskenmerken gekend zijn.
Deze procedure maakt dat voor de periode 1997-2002 het DWH AM&SB niet de volledige bevolking wonend in België dekt, maar enkel de personen gekend bij één van de betrokken socialezekerheidsinstellingen en hun gezinsleden.

Welke personen zijn voor de periode 1997-2002 niet gekend in het DWH AM& SB via een van de betrokken socialezekerheidsinstellingen? Deze personen kunnen evenwel zijn opgenomen in het DWH AM&SB als gezinslid, maar van hen zijn er buiten persoonskenmerken geen andere gegevens, zoals socio-economisch statuut, beschikbaar.
Bij de werkenden gaat het over de loontrekkenden die werken bij een werkgever die niet bijdrageplichtig is ten aanzien van de RSZ of RSZPPO. Daartoe behoren onder andere de zeelieden van de Belgische koopvaardij (aangegeven bij de Hulp- en Voorzorgskas voor Zeevarenden), de personen aangegeven bij de Dienst voor de Overzeese Sociale Zekerheid (personen die hun beroepsactiviteit uitoefenen in een land dat geen deel uitmaakt van de Europese Economische Ruimte en gebruik maken van de niet-verplichte sociale verzekering), de grensarbeiders die in het buitenland werken, huishoudpersoneel dat niet is aangegeven bij de RSZ, internationale functionarissen en diplomaten en de ‘coöperanten’.
Van de werkzoekende populatie blijven de personen die niet rechtstreeks of onrechtstreeks een uitkering ontvangen van de RVA buiten het gezichtsveld van het DWH AM&SB. Het statuut van de niet-werkende werkzoekenden die vrij zijn ingeschreven bij de regionale arbeidsbemiddelingsdiensten (VDAB, Actiris, Forem en ADG) en de schoolverlaters die (nog) geen wachtuitkering ontvangen is dus niet identificeerbaar in het DWH AM&SB voor de periode 1997-2002.
Bij de niet-beroepsactieven gaat het over de gepensioneerden, de huisvrouwen en -mannen, de personen die een leefloon ontvangen, personen met een handicap die een uitkering krijgen van de FOD Sociale Zekerheid, de personen in primaire arbeidsongeschiktheid, de arbeidsongeschikten omwille van een arbeidsongeval of een beroepsziekte, rechtgevende kinderen die niet gekend zijn bij de RKW of het RSVZ, renteniers of personen die uitsluitend leven van andere inkomsten dan diegenen gekend binnen het DWH AM&SB (bv. huurinkomsten, beursopbrengsten, ...),…

Onderstaande tabel geeft een beeld van de dekkingsgraad van het DWH AM& SB in het vierde kwartaal 1998, 1999, 2000, 2001, 2002. Zo’n 85% van de bevolking wonend in België is gekend in het DWH AM&SB. Hierbij komen nog een aantal personen die niet in België wonen maar wel gekend zijn bij de Belgische sociale zekerheid (voor hen worden de persoonsgegevens opgezocht in het KSZ-register). Het merendeel van de populatie is gekend via de deelnemende socialezekerheidsinstellingen. Het aantal personen dat enkel is gekend als gezinslid en waarvan slechts persoonskenmerken zijn gekend, neemt gestaag af.

Tabel 1: Dekkingsgraad DWH AM&SB periode 1997-2002

Bron: Datawarehouse Arbeidsmarkt en de Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie.

De systematische stijging van de bevolking gekend bij de instellingen wordt vooral verklaard door het feit dat in 1998 de RVA en in 2000 de RSVZ-kinderbijslagen voor het eerst zijn opgenomen. De opname van de RVA verklaart ook (gedeeltelijk) de stijging van de dekkingsgraad van het DWH AM &SB in het jaar 1998.

Periode 2003-2009

Net zoals voor de periode 1997-2002 bevat het DWH AM&SB vanaf 2003 alle personen die gekend zijn bij één of meerdere van de deelnemende socialezekerheidsinstellingen, aangevuld met de gezinsleden van deze personen op 1 januari van het volgend jaar, ongeacht of deze gezinsleden zelf voorkomen bij die socialezekerheidsinstellingen. De totstandkoming van de populatie van het DWH AM&SB verloopt op dezelfde wijze als voor de periode 1997-2002. Door de uitbreiding van het aantal betrokken socialezekerheidsinstellingen in 2003 is de inputlijst die wordt geleverd aan de AD Statistiek sterk uitgebreid waardoor de groep van personen gekend bij een socialezekerheidsinstelling is vergroot en die van personen waarvan enkel persoonskenmerken zijn gekend, is verkleind.
Vanaf 2005 is de inputlijst die wordt geleverd aan de AD Statistiek uitgebreid met de gegevens afkomstig uit het minirn. Dit register bevat alle personen uit het Rijksregister met inbegrip van het wachtregister waardoor vanaf dan het bestand afkomstig van de AD Statistiek quasi de volledige Belgische bevolking dekt. In het minirn-bestand ontbreken evenwel een aantal geborenen in de laatste weken van december en een aantal personen die in de laatste weken van december naar België zijn verhuisd zodat wanneer deze personen niet voorkomen in één van de bestanden van de openbare instellingen, ze ook ontbreken in het bestand afkomstig van de AD Statistiek en in het DWH AM&SB in het algemeen (voor het jaar in kwestie).
Vanaf 2007 kunnen tevens de personen wonend in het buitenland die ofwel zijn ingeschreven bij een diplomatieke post ofwel bij vertrek hun bestemming hebben aangegeven bij de gemeente worden geïdentificeerd aan de hand van het minirn.

Welke personen zijn voor de periode vanaf 2003 niet gekend in het DWH AM &SB via een van de betrokken socialezekerheidsinstellingen maar (vanaf 2005) enkel via het minirn? Van deze personen zijn er buiten persoonskenmerken geen andere gegevens, zoals socio-economische statuut, beschikbaar.
Bijde werkenden gaat het over de loontrekkenden die werken bij een werkgever die niet bijdrageplichtig is ten aanzien van de RSZ of RSZPPO. Daartoe behoren onder andere de zeelieden van de Belgische koopvaardij (aangegeven bij de Hulp- en Voorzorgskas voor Zeevarenden), de personen aangegeven bij de Dienst voor de Overzeese Sociale Zekerheid (personen die hun beroepsactiviteit uitoefenen in een land dat geen deel uitmaakt van de Europese Economische Ruimte en gebruik maken van de niet-verplichte sociale verzekering), huishoudpersoneel dat niet is aangegeven bij de RSZ, internationale functionarissen en diplomaten en de ‘coöperanten’.
Bij de niet-beroepsactieven gaat het over de huisvrouwen en -mannen, rechtgevende kinderen die niet gekend zijn bij de RKW of het RSVZ, ouderen van wie de partner het gezinspensioen ontvangt, renteniers of personen die uitsluitend leven van andere inkomsten dan diegenen gekend binnen het DWH AM &SB (bv. huurinkomsten, beursopbrengsten, ...),…

Tabel 2: Dekkingsgraad DWH AM&SB periode 2003-2009

Bron: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming en de Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie.

Bovenstaande tabel geeft een beeld van de dekkingsgraad van het DWH AM& SB in het vierde kwartaal 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008 en 2009. Door het toevoegen van de nieuwe gegevensbronnen vanaf 2003 is bijna 98% van de bevolking wonend in België gekend in het DWH AM&SB. Door de toevoeging van het minirn aan de inputlijst voor de AD Statistiek is vanaf 2005 de volledige bevolking wonend in België gekend in het DWH AM&SB, met inbegrip van de personen uit het wachtregister. Hierdoor neemt ook het aantal personen waarvan enkel persoonskenmerken gekend zijn toe in 2005.

Periode vanaf 2010

Vanaf 2010 wordt de populatie bepaald door de KSZ zelf en niet meer door de instellingen die data aanleveren aan het datawarehouse arbeidmarkt en sociale bescherming. Ze baseert zich hierbij op het minirn en het KSZ-register. Beide registers werden hervormd, en de kwaliteit ervan is sindsdien sterk verbeterd. Deze populatie omvat de volledige Belgische bevolking, met inbegrip van het wachtregister, de populatie van de personen ingeschreven in een diplomatieke post en de populatie van personen die een actief dossier hebben in het KSZ-register.
Er wordt nog steeds gewerkt met een inputlijst voor de AD Statistiek, die de volledige Belgische bevolking omvat voor het jaar T, afgeleid uit het minirn. De AD Statistiek levert voor die personen data mee m.b.t. 1 januari van het jaar T+1. Voor de personen uit de populatie waarvoor de AD Statistiek niet geantwoord heeft wordt dan een opzoeking gedaan in het Rijksregister en het KSZ-register.

Tabel 3: Dekkingsgraad DWH AM&SB vanaf 2010

Bron: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming en Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie.

Bovenstaande tabel geeft een beeld van de dekkingsgraad van het DWH AM&SB in het vierde kwartaal 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 en 2020. De populatie afkomstig uit het KSZ-register is sterk gestegen omwille van de nieuwe werkwijze. Een groot deel van die personen is niet terug te vinden bij de instellingen van sociale zekerheid. Dat verklaart dus het verminderde percentage van personen die gekend zijn via een van de betrokken socialezekerheidsinstellingen.